“En die oorlog…
voor jullie is het misschien lang geleden
Iets waar je over hoort bij geschiedenisles
En waar sommige films over gaan
Iets wat nu niet meer zo belangrijk is
Want het is toch 2020?
Maar weet: de geschiedenis heeft altijd invloed op het heden
Voor mensen die de oorlog hebben meegemaakt
Maar ook voor hun kinderen en kleinkinderen
En zelfs voor de hele samenleving.
Ik heb de oorlog ook niet meegemaakt.
Maar het trauma van mijn moeder werkt door in mij
Het zit in mijn DNA
Ook al ben ik een zelfbewuste vrouw van 46 met 3 kinderen.
Ik sta midden in het leven
En tegelijkertijd heb ik die kwetsbaarheid
Een bepaalde gevoeligheid.
Het verdriet over wat mijn moeder als kind heeft meegemaakt, voel ik heel vaak
En ik kan ook niet tegen onrecht
Als kinderen gepest worden bijvoorbeeld
Of mensen buitengesloten
De oorlog van mijn oma en mijn moeder heeft ook mij gevormd tot wie ik nu ben.”
————
Met deze woorden sloot ik gisteren mijn eerste gastlessen op een Brabantse basisschool af. Ik had hen het bizarre verhaal verteld van mijn oma, die als jonge vrouw haar tweejarig dochtertje afstond aan een pleeggezin.
Gelukkig maar, anders was ik er niet geweest.
———–
“Zelf dook mijn oma onder, ergens in Eindhoven, samen met haar broers en ouders. Maar ze werden verraden. Naar Westerbork afgevoerd. En van daaruit in een beestenwagen naar ‘het oosten’. Mijn oma werd uiteindelijk vermoord in Auschwitz, op 31 januari 1944.
Alleen maar omdat ze Joods was.
Ondertussen zat mijn moeder veilig in het pleeggezin in Nederland. Zonder dat ze het kon weten, was ze wees geworden. Ze had nog geen idee van hoe slecht mensen kunnen zijn…
Voor dat vrolijke kleutertje met die flinke bos krullen begon de oorlog pas ná 5 mei 1945. Ze werd weggerukt uit het liefdevolle pleeggezin en in het gezin van haar tante geplaatst. Een kille vrouw, die mijn moeder tot op het bot vernederde. ‘Bep was de sufferd, de schlemiel. Die kon echt helemaal niets’”.
—————
Muisstil waren ze. En in het nagesprek bereikten we de gezamenlijke conclusie dat iedereen altijd keuzes heeft in zijn leven. En dat je, hoeveel ellende je ook hebt meegemaakt of (systemisch) met je meedraagt, je ALTIJD kunt kiezen voor de goede dingen en voor geluk.
Mijn moeder, die vlak voor de oorlog werd geboren, wordt binnenkort tachtig.
Toen zij, emotioneel zwaar beschadigd, volwassen werd, was haar diepste verlangen om het leven dóór te geven.
————–
